Rejestr sprawców przestępstw na tle seksualnym w perspektywie RODO
Mając na uwadze rosnącą liczbę przestępstw na tle seksualnym, został uruchomiony Rejestr sprawców przestępstw na tle seksualnym. Ustawa, która określa cele i zakres Rejestru wskazuje również kto, na jakich zasadach i w jakich okolicznościach jest zobowiązany do korzystania z niego.
USTAWA O PRZECIWDZIAŁANIU ZAGROŻENIOM PRZESTĘPCZOŚCIĄ NA TLE SEKSUALNYM
Ustawa z dnia 13 maja 2016 roku o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich określa szczególne środki ochrony przeciwdziałające zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym.
Zgodnie z Ustawą przestępczość na tle seksualnym obejmuje wybrane przestępstwa przeciwko wolności seksualnej wymienione w Kodeksie karnym.
Ustawa precyzuje ww. szczególne środki ochrony, którymi są:
- Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym;
- obowiązki pracodawców i innych organizatorów w zakresie działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi;
- określenie miejsc szczególnego zagrożenia przestępczością na tle seksualnym.
Zgoda na przetwarzanie danych osobowych dziecka
Zawartość rejestru sprawców przestępstw
Realizację zadań związanych z prowadzeniem Rejestru zapewnia wchodzące w skład Ministerstwa Sprawiedliwości Biuro Informacyjne Krajowego Rejestru Karnego. Sam rejestr składa się z trzech odrębnych baz:
- Rejestru z dostępem ograniczonym;
- Rejestru publicznego;
- Rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15, wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.
Rejestr z dostępem ograniczonym to baza zawierająca informacje o sprawcach przestępstw na tle seksualnym, w której podstawą umieszczenia danych jest Ustawa. Każda osoba ma prawo uzyskać informacje czy jej dane znajdują się w Rejestrze (potrzeba do tego kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub podpisu potwierdzonego profilem zaufanym ePUAP). W ramach prowadzonych postępowań oraz innych ustawowych zadań do rejestru dostęp mają sądy, prokuratury, policja i inne uprawnione służby oraz organy. Ustawa wprowadza obowiązek weryfikacji danych zawartych w rejestrze przez pracodawców i organizatorów działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem lub opieką nad dziećmi.
Rejestr publiczny to dostępna dla każdego baza, w której znajdują się informacje o sprawcach przestępstw na tle seksualnym. Korzystanie z rejestru nie wymaga rejestracji i logowania.
Co grozi za publikowanie zdjęć bez zgody?
Skorzystanie z rejestru publicznego jest możliwe dla każdego, nie trzeba się logować.
Ostatni rejestr – tzw. Rejestr Państwowej Komisji zawiera informacje o osobach, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie. Rejestr ten jest w całości jawny i dostępny dla każdego. Podobnie jak w przypadku Rejestru z dostępem ograniczonym — pracodawcy i organizatorzy działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem lub opieką nad dziećmi, są zobowiązani sprawdzić, czy dane zatrudnianej lub dopuszczanej do działalności osoby znajdują się w tym rejestrze. Dostęp do rejestru nie wymaga logowania i rejestracji.
DANE OSOBOWE W REJESTRZE PUBLICZNYM
Rejestr publiczny (dostępny dla każdego) zawiera następujące dane osobowe:
- imię i nazwisko;
- nazwisko rodowe;
- datę urodzenia;
- miejsce urodzenia;
- obywatelstwo;
- płeć;
- miejscowość przebywania;
- miejscowość popełnienia czynu;
- wydane orzeczenie i kara;
- wizerunek.
W Rejestrze publicznym gromadzi się, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 4, dane o osobach, o których mowa w ust. 1 pkt 1–3, jeśli w kwalifikacji prawnej przyjętej w orzeczeniu powołano art. 197 § 3 pkt 2 lub § 4 Kodeksu karnego, lub które popełniły przestępstwo, o którym mowa w art. 2, będąc uprzednio skazanymi na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo, o którym mowa w art. 2, jeśli którekolwiek z tych przestępstw zostało popełnione na szkodę małoletniego.
– art. 6 ust.2 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich.
Kiedy jest potrzebna zgoda na przetwarzanie danych osobowych?
DANE OSOBOWE W REJESTRZE Z OGRANICZONYM DOSTĘPEM
Natomiast w Rejestrze z ograniczonym dostępem znajdują się dodatkowo (w porównaniu do Rejestru publicznego):
- imiona rodziców;
- PESEL;
- aktualny adres zameldowania;
- faktyczny adres pobytu;
- wiek małoletniego pokrzywdzonego;
- dane pobierane z Krajowego Rejestru Karnego (informacje o skazaniu za inne przestępstwa).
UZYSKANIE DANYCH Z REJESTRU
Określone, podmioty, które zostały wskazane w powyższych akapitach, uzyskują dostęp do Rejestru z dostępem ograniczonym przy wykorzystaniu systemu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości. Do uzyskania informacji konieczne jest posiadanie konta użytkownika instytucjonalnego. W celu uzyskania informacji o danej osobie konieczne jest wypełnienie zapytania (wskazanie np. numeru PESEL oraz postępowania, którego dotyczy zapytanie) i opatrzenie go podpisem elektronicznym.
Jest możliwe, że niektóre dane będą niedostępne w rejestrze. W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd może orzec o wyłączeniu zamieszczenia danych o osobie, która powinna znaleźć się w Rejestrze ze względu na ochronę życia prywatnego lub inny ważny interes prywatny pokrzywdzonego lub jego osób najbliższych, a zwłaszcza dobro małoletniego pokrzywdzonego, lub gdy zamieszczenie danych spowodowałoby niewspółmiernie surowe skutki dla osoby, która miałaby figurować w Rejestrze.
Skan dowodu osobistego - czy to w ogóle legalne?
Rejestr sprawców przestępstw na tle seksualnym. Kto ma obowiązek sprawdzenia pracownika?
Podmioty wskazane w Ustawie są zobowiązane, w określonych sytuacjach, do dokonania weryfikacji osób w omawianych rejestrach.
Obowiązek ten wskazuje, że przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z:
- wychowaniem
- edukacją
- wypoczynkiem
- leczeniem
- świadczeniem porad psychologicznych
- rozwojem duchowym
- uprawianiem sportu
- realizacją innych zainteresowań przez małoletnich
- opieką nad małoletnimi
na pracodawcy lub innym organizatorze takiej działalności oraz na osobie, z którą ma być nawiązany stosunek pracy lub która ma być dopuszczona do takiej działalności, ciąży obowiązek uzyskania informacji, czy dane tej osoby są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.
Rejestr sprawców przestępstw na tle seksualnym a obcokrajowcy
Co istotne, obowiązek udowodnienia, że nie mało się problemów z prawem na tle seksualnym ciąży również na obcokrajowcach lub obywatelach Polski, którzy mieszkali wcześniej za granicą. Jak pisze portal prawo.pl:
W ich przypadku sprawdzenie czy nie były karane za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności jest utrudnione tym bardziej, że osoby te nie będą figurować w Rejestrze sprawców na tle seksualnym, czy też Krajowym Rejestrze Karnym. (…) ta osoba będzie musiała przedstawić informację w zakresie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności z rejestrów karnych państw zamieszkania, w którym przebywała lub którego jest obywatelem, a gdy nie jest to możliwe złożyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej
– czytamy.
KARA ZA BRAK WERYFIKACJI
Niewypełnienie obowiązku weryfikacji osoby w ww. rejestrach i dopuszczenie jej do pracy podlega karze. Każdy to dopuści do pracy lub do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi osobę bez weryfikacji w rejestrach, lub wiedząc, że dane tej osoby są zamieszczone w rejestrach, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1000 zł.
Pracodawcy oraz organizatorowi działalności związanej z leczeniem lub świadczeniem porad psychologicznych na rzecz małoletnich, który dopuści do pracy lub działalności lekarza lub psychologa, mając świadomość, że osoba ta została prawomocnie skazana za przestępstwo określone w rozdziale XIX, XXV, art. 189a, art. 207 Kodeksu karnego lub w ustawie z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii również grozi z tego tytułu analogiczna kara: aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1 tys. złotych.
W 2022 r. Rzecznik Praw Dziecka poinformował w komunikacie, że skontrolował 48 organizacji pozarządowych, w tym także organizacji religijnych. Kontrola prowadzona za pośrednictwem Krajowego Rejestru Karnego wykazała przypadki, w których fundacje i stowarzyszenia podlegające takiemu obowiązkowi nie tylko nie zweryfikowały swoich pracowników i współpracowników w rejestrze, ale niektóre nawet nie założyły kont w tym rejestrze. O wszystkich ujawnionych przypadkach łamania prawa została zawiadomiona policja i prokuratura.
Co to jest RODO albo rozporządzenie o ochronie danych osobowych?